Nu precies vijfentwintig jaar geleden kreeg Breda de Zuidelijke Rondweg, het was één brok ellende.



1. Tot in de jaren tachtig kon het autoverkeer alsmede vrachtwagens alleen gebruik maken van de Zuidelijke Rondweg. Vierentwintig uur per dag joeg het verkeer langs de huizen in de Franklin Rooseveltlaan.
Precies vijfentwintig jaar geleden (1986) stonden de kranten vol met problemen over de Zuidelijke Rondweg. De toen nog vierbaanse weg was bezit van het Rijk, maar zou eerstdaags worden overgedragen aan de gemeente Breda, maar die eiste dat de weg eerst flink zou worden gerenoveerd. De auto’s en internationale vrachtwagens raasden dag en nacht langs de huizen in de Franklin Rooseveltlaan, een onhoudbare situatie. Op een ernstig ongeluk kon je als het ware wachten.

“Zal de rijksoverheid genegen zijn om de zuidelijke rondweg in aangepaste vorm aan Breda over te dragen”, stond in april 1986 boven een artikel in het Ginnekens Nieuwsblad. “Veel heeft Breda niet over de weg te zeggen, omdat deze als rijksweg geboekt staat”, werd in de tekst uitgelegd. De weg zou pas aan Breda worden overgedragen nadat de A 58 tussen Bavel en Rijsbergen in gebruik zou zijn genomen. Dat werd rond 1989 verwacht.

Zuidelijke Rondweg is een kapitale blunder uit de beginjaren zestig…

Het artikel uit 1986 in het Ginnekens Nieuwsblad vertelt: “Om daarna de Zuidelijk Rondweg voor het lokaal verkeer geschikt te maken, zullen ingrijpende aanpassingen moeten worden aangebracht. Als dat niet gebeurt, zal de hoeveelheid doorgaand verkeer amper verminderen en de al jaren niet te accepteren overlast blijven voortduren. Breda heeft niet het geld voor de nodige aanpassingen, daarom zal het Rijk voor de kosten moeten opdraaien. Tot deze conclusies kwam de Stedenbouwkundige Adviesraad in haar rapport ‘Herinrichting Zuidelijke Rondweg’. Men vond ook dat de gemeente Breda krachtig bij het Rijk moest aankloppen om de nodige financiële garanties te krijgen. Voor veel planologen, waaronder de Stedenbouwkundige Adviesraad, was de Zuidelijke Rondweg een kapitale blunder die in de beginjaren zestig is gemaakt”.

“Voordat ergens in het begin van de jaren zestig de Zuidelijke Rondweg werd aangelegd, reed het steeds toenemende doorgaande west/ oost-oost/west-verkeer langs de singels in de Bredase binnenstad. Dat werd een onhoudbare situatie. Dat verkeer diende zo snel mogelijk uit het Bredase centrum te worden gehaald, zo was alom de mening. Gekozen werd toen voor het doortrekken van de al aanwezige rijksweg door de Johan Willem Frisolaan en de Franklin Rooseveltlaan. De Zuidelijke Rondweg was niet alleen een feit, de discussie zou niet meer verstommen over de blunder die was begaan. De geschiedenis in de jaren daarna heeft de tegenstanders van de weg in het gelijk gesteld. AI bij het openstellen van de Zuidelijke Rondweg ontstonden de eerste problemen. Met de explosieve groei van het wegverkeer in de jaren zestig en zeventig was de chaos compleet”.

Reden van de grote ellende was de explosieve groei van het verkeer…

“Duidelijk bleek, dat de Zuidelijke Rondweg bij lange na niet op het grote verkeersaanbod was berekend. Op dat ogenblik zijn dat zo'n 68.000 voertuigen per etmaal, waaronder een niet aflatende stroom vrachtverkeer uit binnen- en buitenland. De vrachtwagens rijden zich aan de lopende band te pletter tegen het veel te lage viaduct over het Oranjeplein. Leerden we vroeger op school dat Breda bekend stond om onder andere z'n aardbeien (erebeesjes werden ze toen nog in dialect genoemd), daar hoort nu ook de file op en voor de zuidelijke Rondweg bij. Hilversum doet daar bijna dagelijks kond van. Reden van de bijna dagelijkse ellende was dat de explosieve groei van het verkeer in de jaren zestig en zeventig niet was voorzien. Maar klagen hielp niet. De Zuidelijke Rondweg ligt er en het ontbrak de overheid aan financiële middelen om de gemaakte fout te herstellen”.

“Als de A 58 ergens tussen Bavel en Rijsbergen rond 1989 zal zijn gerealiseerd, zal het meeste doorgaande verkeer op de Zuidelijke Rondweg kunnen worden geweerd. Alleen als de weg danig wordt aangepast, volledig voor lokaal gebruik zal zijn ingericht. De vraag is, wie moet dat gaan betalen? De rijksoverheid, die de weg nu nog in bezit heeft, of zal men zich gewoon van de weg ontdoen en Breda met de financiële gevolgen opzadelen. Dan kan het verder wel vergeten worden en kunnen de drie kruisen in het Bredase gemeentewapen door verdere plannen worden gezet. Ook in de komende jaren mag er weinig gerinkel van voldoende florijnen worden verwacht om reële wensen op dit punt ingevuld te kunnen krijgen. De Zuidelijke Rondweg zal als sluiproute blijven functioneren, ook voor het vrachtverkeer. Wie daar meer over zou kunnen vertellen is wethouder R. Welschen van verkeer. Maar die hult zich in stilzwijgen.”

Het ontbreekt in het Ginneken aan een bruikbare doorgaande route…

“Minder terughoudend is de Dorpsraad Ginneken. We zitten er al jaren op te wachten dat de Zuidelijke Rondweg een locale functie krijgt, aldus voorzitter Ad Graauwmans. De huidige situatie is er de oorzaak van dat voor Ginneken geen verantwoord verkeerscirculatieplan kan worden opgesteld. Tot die conclusie kwam de Ginnekense Klankbordgroep Verkeer toen men met Openbare Werken Breda heeft geprobeerd om het verkeer in Ginneken in betere banen te leiden. Het ontbreekt in het Ginneken aan een bruikbare route voor het doorgaande oost/west v.v. lokaal doorgaande verkeer. Daar wordt nu de Duivelsbruglaan, de Koningin Emmalaan en de Dillenburgstraat voor gebruikt. De andere verkeersstromen zijn daar afhankelijk van, zodat weinig of niets kan worden verschoven. Als de zuidelijke rondweg voor lokaal gebruik geschikt wordt, is dat probleem opgelost”.

“De bedoeling van de Dorpsraad Ginneken is dat er op korte termijn weer een overleg met de gemeente komt. Het opnieuw laten liggen van problemen is onverteerbaar, vindt de Dorpsraad Ginneken. Men zal voor het komende overleg alle groeperingen uitnodigen. Gedacht wordt aan het samenstellen van een speciale werkgroep, waarin alle belanghebbenden zitting nemen. In onze krant zullen we u van de verdere ontwikkelingen op de hoogte houden.” De verdere gang van zaken is bekend. De Zuidelijke Rondweg werd eerst als vierbaansweg gerenoveerd en na diverse protestacties van bewoners van de Franklin Rooseveltlaan in een tweebaansweg veranderd. Het maken van een goed en werkend verkeerscirculatieplan is nog niet gelukt. Hier liggen de ondernemers in het centrum van Ginneken en de hun dienende wijkraad Ginneken=Ginneken dwars. - Wim Siegmund.

2. Geregeld kwam het voor dat veel te hard rijdende vrachtwagens over de kop sloegen en in de Franklin Rooseveltlaan terecht kwamen. Het was een onhoudbare situatie die om een oplossing schreeuwde.