Burgemeester van Ginneken Willem Passtoors was vooral een doorzetter van “gewone huize”
We kunnen voor ons hoofdstuk Historisch Ginneken in deze website volop gebruik maken van onder andere het historisch archief van het Ginnekens Nieuwsblad. Dat archief is mede door oud-Ginnekenaren uit binnen- en buitenland voortdurend aangevuld. Bijvoorbeeld als er een oude schoenendoos voor de dag wordt gehaald bij het opruimen van de zolder of de oude fotoalbums nog eens worden bekeken. Zaken als een VVV-gids uit 1917, een bidprentje van burgemeester Passtoors of oude foto’s van Ginneken komen dan weer te voorschijn.
Mensen sturen ons die spullen geregeld toe of doen dat even in de brievenbus. Het op deze wijze in het bezit komen van het bidprentje van burgemeester Passtoors (zie foto’s), is voldoende aanleiding om u wat meer te vertellen over deze Ginnekense burgemeester. Velen zullen wellicht alleen weten dat er in Ginneken een straat naar hem is genoemd, gelegen tussen de brug in de Koningin Emmalaan en de Baronielaan. Maar wie was Willem Passtoors, bijna negen jaar was hij burgemeester van ons dorp.
Willem Passtoors kwam van “gewone huize…”
Willem Casper Joseph Passtoors is van 1908 tot 1916 burgemeester van de gemeente Ginneken en Bavel geweest. Tot deze gemeente hoorden ook de plaatsen Ginneken, Bavel, Ulvenhout, Galder en Strijbeek, alsmede het gehucht Heusdenhout. De gemeente Ginneken en Bavel was qua oppervlakte één van de grotere gemeentes van Nederland. Om uw geschiedkundig geheugen nog even op te frissen, in 1942 werd het dorp Ginneken door Breda geannexeerd, later ook het gebied Heusdenhout. Van het resterende deel werd de gemeente Nieuw-Ginneken gevormd, dat in 1997 door Breda werd ingelijfd.
Op 27 juli 1908 nam burgemeester Passtoors zijn plaats in het Ginnekense raadhuis aan de Raadhuisstraat in na het overlijden van burgemeester Baron Mr. W.H.E. van der Borch dat jaar. Deze had het burgemeestersambt in Ginneken bekleed van 1881 tot 1908. In tegenstelling tot zijn voorganger was Willem Passtoors niet van adel en kwam van “gewone huize”. Hij was op 17 november 1856 te Zundert geboren. Zijn vader werkte bij de post, was dus ambtenaar.
Een gedreven burgemeester van Ginneken…
De jonge Willem Passtoors moet het niet ontbroken hebben aan doorzettingsvermogen en de wil om iets te bereiken in het leven. Hij doorliep met goed gevolg een strenge kostschool in België, St. Louis in Oudenbosch en de officiersopleiding. Maar het militair zijn lag hem niet, daarvoor was hij veel te sociaal bewogen. Het is dan ook in die richting dat hij zich het sterkst ontwikkelde en hem een landelijke bekendheid zou geven. Als hoogtepunten in zijn carrière noemen we zijn twaalfjarig lidmaatschap van de Tweede Kamer en zijn initiatief en inzet bij het oprichten van de Nederlandsche R.K. Volksbond.
De Nederlandsche R.K. Volksbond was een vakbond voor Rooms Katholieke arbeiders en middenstanders. Van deze Volksbond is Passtoors een aantal jaren de nationale voorzitter geweest en hoofdredacteur van het blad van de bond, 'De Volksbanier'. Toen Willem Passtoors in 1908 tot burgemeester van de gemeente Ginneken en Bavel werd benoemd, was hij gehuwd met Maria van Luinen. Het gezin Passtoors bestond, behalve vader en moeder, uit twee zonen en drie dochters. Anders dan burgemeester Van der Borch (van adel en woonachtig op het landgoed Hondsdonk aan de Chaamseweg te Ulvenhout) betrok de nieuwe burgemeester en zijn gezin een eenvoudige woning aan de Ulvenhoutselaan nummer 7.
In conflict met Breda over de Baronielaan…
Burgemeester Passtoors is, ondanks dat hij het burgemeestersambt slechts acht jaar heeft kunnen bekleden, toch een belangrijke burgemeester geweest voor het Ginneken. Het waren in die jaren kommervolle tijden. De Eerste Wereldoorlog brak in 1914 uit. Ook in het Ginneken vonden veel Belgische vluchtelingen tijdelijk onderdak. Willem Passtoors had daar grote bemoeienis mee. Hij kreeg voor zijn vele verdiensten onder andere de onderscheiding Ridder in de Orden van den Nederlandschen Leeuw en van Oranje-Nassau'.
Als burgemeester was hij prominent betrokken bij de uitbreiding van Ginneken in westelijke richting. Zeg maar de omgeving waar zich nu de naar hem genoemde straat bevindt. Bij het aanleggen van de Baronielaan wist hij zijn invloed danig aan te wenden. Over die aanleg vond ook het eerste grote conflict met Breda om grondgebied plaats (zie de al eerder door ons beschreven Baronielaan). De eerste grote annexatiepoging van de Baroniestad in de richting van het Ginneken kondigde zich toen ook zo'n beetje aan.
Velen brachten hem de laatste eer…
Op 6 mei 1916 overleed burgemeester Passtoors plotseling tijdens een in Ginneken gehouden vergadering. Drie dagen later werd hij na een plechtige uitvaartdienst in de Sint Laurentiuskerk op het kerkhof aan de Vogelenzanglaan begraven. De plechtige stoet, die vertrok vanaf zijn woning aan de Ulvenhoutselaan, werd voorafgegaan door de Ginnekense Harmonie Concordia en Harmonie Constantia uit Ulvenhout. De baar met het stoffelijk overschot werd gedragen door werklieden van de gemeente. In de stoet die de baar volgde, bevonden zich niet alleen de familieleden van de overledene, maar ook de voltallige gemeenteraad.
De geestelijkheid, het personeel van tal van gemeentelijke instellingen en diensten volgden de baar. Verder nog het schoolbestuur , het onderwijzend personeel van de Ginnekense Openbare School, de plaatselijke VVV, 'Ginneken Vooruit', het bestuur van de Boeren Bond, het Ginnekens Mannenkoor en tal van andere afgevaardigden. Het verslag in de krant meldt verder dat pastoor Rombouts en zijn twee kapelaans voorgingen in de rouwdienst. De Laurentiuskerk was overvol. Namens de Belgische regering werd het woord gevoerd door de heren Cauwelaer en Dierks, die memoreerden aan zijn grote steun aan de Belgische vluchtelingen. Op dat moment (1916) zou de Eerste Wereldoorlog nog twee jaar duren.
Burgemeester Serraris volgde hem op…
Het was een trieste dag voor de gemeente Ginneken en Bavel. Zestig jaar werd Willem Passtoors, acht jaar was hij burgemeester geweest van onze gemeente. Als zijn opvolger werd benoemd Jhr. Mr. Th.E. Serraris. Deze zou tot aan de annexatie van Ginneken in 1942 burgemeester blijven en nog net, in december 1941, zijn 25-jarig ambtsjubileum kunnen vieren. Dat werd een sobere viering, want dat Ginneken haar zelfstandigheid zou gaan verliezen stond toen al vast. De laatste burgemeester van Ginneken en Bavel staat er om bekend dat hij Ginneken tot het bittere einde heeft verdedigd tegen Breda. Terecht is ook naar hem een straat in het Ginneken genoemd. Daar zullen we u de volgende keer over vertellen.
Tekst bij de foto's (voor de foto's klik hieronder op 'overig beeldmateriaal'): 1 - Boven aan het artikel - Willem Passtoors was van 1908 tot 1916 burgemeester van het Ginneken. 2 - Het bidprentje van burgemeester W.C.J. Passtoors. 3 - Op het Ginnekense kerkhof aan de Vogelenzanglaan vond Willem Passtoors zijn laatste rustplaats.
