Een boek over de Tweede Wereldoorlog van Titia Wetselaar die als kind op de Grote Markt woonde.



Een Amerikaanse van Bredase komaf schrijft over de oorlog in die stad. Uitgever Hein van Kemenade onderzoekt of er belangstelling bestaat voor een Nederlandse vertaling. Apothekersdochter Titia Wetselaar, die tijdens de Tweede Wereldoorlog aan de Grote Markt in Breda opgroeide, beschreef die periode in het (Engelstalige) boek “In the shadow of the Cathedral”. De vader van Titia Bozuwa-Wetselaar had vele jaren een apotheek op de Grote Markt in Breda.

Later is daar café Beeker & Wetselaar gevestigd, dat zijn naam aan de vroegere apotheek ontleende. Inmiddels is het gebouw, dat al eens ingrijpend was verbouwd, tot de grond toe afgebrand. Titia Wetselaar woonde aan de voet van de toren van de Grote Kerk en is in de jaren vijftig naar Amerika geëmigreerd. Vorig jaar beschreef zij in het boek ‘In the shadow of the Cathedral’ haar herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog.

Soldaten in grijze uniformen liepen door de straten en waren de baas in Breda…

Zij deed dat in eerste instantie voor haar nieuwe landgenoten, de Amerikanen. Wanneer u haar verhaal leest, dan ziet u de beklemming en het uitzichtloze van het leven onder de bezetting heel realistisch voor u. Zij beschrijft op eenvoudige wijze haar lagere schooljaren in Breda. Langs welke straten zij naar school liep. Of hoe ze naar haar oma ging. Het was oorlog en alles was anders. Joodse kinderen konden weggevoerd worden. Ook haar vriendinnetje. Soldaten in grijze uniformen liepen door de straten en waren de baas. Verder was het heel saai. Vlak voordat de Duitsers kwamen was er wel de evacuatie van de hele stad. Veel mensen waren al snel weer terug in hun huis. Het treffen tussen Franse en Duitse troepen in Breda stelde minder voor dan waar men bang voor was geweest.

Titia Wetselaar beschrijft heel nauwkeurig hoe zij het leven onder de bezetting ervaarde. Zij zat in een uitzonderingspositie, omdat zij tegenover het stadhuis woonde en iedereen kon zien die in- en uitliep. Ook zag ze wat er op de Grote Markt gebeurde. Juist dat maakt dit boek bijzonder en tot een geschiedkundig document over Breda. Zij schrijft vanuit de visie van een kind van zeven tot elf. Ze maakte ontdekkingstochten in de Grote Kerk. Ze beklom de toren en vanuit het ouderlijk huis zocht ze met haar broers via de kelders wegen om in de kerk te komen. Vanuit het buitenhuis van de familie aan de Overaseweg maakte ze kennis met het boerenleven. Ze beschrijft ook het gezinsleven en de ruzies met haar broers. Wanneer je dat leest, dan ervaar je dat het kinderleven in oorlogstijd gewoon door is gegaan.

Opa, om idealistische redenen lid van de NSB, luisterde naar Radio Oranje…

Titia herinnert zich heel nauwkeurig wat er in de oorlog in hun gezin en in Breda zich afspeelde. Hoe bijvoorbeeld het feest van Sinterklaas gevierd werd. Dan lees je ook wel het verhaal van iemand die lang weg is uit Nederland en zich allerlei gebruiken herinnert. Hiermee wordt het een heel Nederlands en ook wel een Bredaas verhaal. Ook omdat zij allerlei Bredase straten noemt. Opvallend is de opmerking dat de Duitsers de straatnamen die herinneren aan het koningshuis, bijvoorbeeld de Wilhelminastraat, niet veranderd hebben. Alsof ze dat vergeten zijn weg te zuiveren. Heel bijzonder is wat zij over haar opa zegt, die om idealistische redenen lid van de NSB was. In de familie werd dat niet begrepen. Vader Wetselaar had zijn radio verstopt en luisterde in het geheim naar Radio Oranje. Tijdens de maaltijden werden de berichten in het gezin besproken.

Daardoor waren ze ook goed op de hoogte van de vorderingen die de bevrijders maakten na hun landing in Normandië op D-day. Op een kaart hielden de kinderen bij waar de troepen waren. Het was voor hen wel een verrassing dat Breda door de Polen bevrijd werd. De verwachting was dat Amerikanen Breda zouden ontzetten. Bij de bevrijding van Breda houdt haar boek niet op. Holland is nog bezet en daar heerst een felle hongerwinter. Er is ook nog steeds een Duitse dreiging, denk maar aan het Ardennen-offensief. De geallieerden dringen oostwaarts Duitsland binnen. Breda ligt in de frontlinie en Prins Bernhard heeft zijn hoofdkwartier in het voormalige postkantoor. Het boek gaat door tot de atoombom op Hiroshima valt.

Het boek van Titia Wetselaar over de Tweede Wereldoorlog die zij in Breda beleefde is alleen in het Engels te verkrijgen. Bent u geïnteresseerd in een Nederlandse vertaling van dit boek? Reageert u dan met een email naar grensgeluiden@stadsradiobreda.nl